Sosyal medya unsurları olan başta Facebook olmak üzere Twitter, Instagram, Telegram gibi ana akım platformlar internet dünyasını günümüzde başka bir boyuta taşımıştır. Eskiden forum siteleri üzerinden ilerleyen bilgi ve data akışı vardı, bugün ise bu uygulamalar üzerinden çoğunlukla bu bilgi akışı sağlanmaktadır. Bu platformların ilki niteliğinde olan Facebook, 2004 yılında açılmıştır ve günümüze kadar kullanımı devam etmektedir. Tabii açıldığı yıldan itibaren ilk zamanlarda çok aktif kullanılsa da bugün gelinen süreçte özellikle genç kuşak ve Z Kuşağı olarak nitelendirdiğimiz kesim daha çok Instagram ve Telegram uygulamalarına yönelmiştir. Bugün itibariyle Facebook kullanan kesim ise daha çok orta yaş ve üstü dediğimiz kitleye kalmıştır. Gelişen diğer uygulamalar ve yeni trendlere pek ayak uyduramayan Facebook ise günden güne popülerliğini yitirmiş ve bugün gereksiz haber akışı sağlayan biraz çöplük bir platform haline gelmiştir. Gerçi halen Facebook grupları çokça kullanılmaktadır fakat ben de uzun süredir Facebook kullanmayı bıraktım ve bu makalemi yazma sebebimde Facebook hesabımı komple silerek bu platformdan çıkmamdır. Yazımda Facebook başta olmak üzere diğer platformlar hakkında hem teknik hem de genel bilgiler vererek sizleri bilgilendirmeye çalışacağım.
1) Facebook'u Kalıcı Kapatmak (Silmek) ve Facebook'un Sonu
Facebook son zamanlarda Instagram'ın popülerleşmesi ve orta yaş üstü dışında kullanıcının kalmamasından dolayı artık popülerliğini yitirmiş ve eski bir platform olmuştur. Zaten Facebook kurucuları da adını Meta olarak değiştirmiş ve ilerleyen zamanlarda sanal gerçekçilik konularının yaygınlaşması ile birlikte büyük olasılıkla platformu değiştirecekler ve sanal gerçekçiliğe hazırlıyorlar. Fakat bu Distopik sürece daha gelmeden aradaki zaman farkını ve yeni sanal trendleri hatta ihtiyaçları daha iyi bir şekilde Instagram ve Telegram uygulamaları sağladığı için Facebook artık çok da cazip gelmiyor. Hatta Facebook bence kalabalık bile yaratıyor sanal dünyada tarafımca. Facebook'u kapatmamdaki bir başka unsur ise içerisinde aşırı gereksiz ve Spam Facebook gruplarının olmasıdır. Onun dışında sizden başka birçok tanımadığınız arkadaşınız oluyor ve bunların hesabı ele geçirilince size de otomatik etiketleme paylaşımı geliyor ve haber akışınıza istemsiz düşüyor.
Genelde bu dolandırıcılık veya Phishing dediğimiz saldırılar şuradan bedava kupon veya bir şey kazanırsınız tıklayın veya para yatırın şeklinde olup hesabınızı gereksiz işgal ediyor. Yine aynı şekilde orta yaş üstü tanıdığınız olsun olmasın çok gereksiz ve içeriği boş haber akışı görüyorsunuz. Özellikle doğru, sadeleştirilmiş ve süzülmüş ham haber konusunda son zamanlarda Telegram uygulaması ve grupları çok daha popüler olup Telegram konusunda buna ayrıca değineceğim. Fakat Facebook'taki haber akışı cidden berbat ve içeriği sıfır diyebilirim. Aslında Facebook hesabımı kapatmamın bir başka sebebi de bu olup aşırı çöplük bir yere dönmesidir. Güncel bilgilerden ziyade işe yaramaz bilgi ve insanların büyük punto ve renkli bir zemine yazdığı evrene gönderdikleri saçma sapan mesajlarla doludur Facebook uygulaması.
Facebook içerisinde şu an gruplar ve Marketplace biraz iş görüyor gibi görünse de bunlarda yakın zamanda geçerliliğini yitirecektir. Çünkü Facebook grupları aşırı Spam ve gereksiz bilgi akışı ile dolu olup artık toplu grup yönetimi tarzı ihtiyaçlar Telegram uygulaması üzerinden yapılacaktır. İkinci el ve ürün satışı için kurulan Facebook Marketplace ise aşırı denetimsiz bir yer olup orijinal ürün koysanız bile sahte olarak algılayıp sizi süresiz engelleyebiliyor bu yüzden burası da çöp ve işe yaramaz bir platform gibi görünüyor. Facebook uygulamasının sonuna gelmişken telefonunuzdan da tüm Facebook uygulamalarını tamamen kaldırmanızı öneririm. Google Play Android platformunda Publisher olarak Meta Platforms, Inc. şirketi gözüken Facebook uygulamaları aşağıdaki gibi olup başta Facebook olmak üzere mesajlaşma uygulamasını da sildim. Sizde yüklü olanlar hangisi ise bunları mobil cihazınızdan kaldırabilirsiniz.
Facebook (Meta Platforms, Inc.) Uygulamaları
* Facebook (facebook.com)
* Facebook Lite
* Messenger
* Messenger Lite
* Meta Business Suite
* Facebook Gaming
* Workplace Chat
* Messenger Kids
Facebook hesabınızı kalıcı kapatmadan önce profil resminizi, normal paylaştığınız tüm kişisel önemli resim ve bilgileri önceden çöp kutusuna atıp oradan da kalıcı silebilirsiniz. Ayarlar ve Gizlilik sekmesinden Ayarlar kısmına gelerek tüm oturumlardan çıkış yapmayı unutmayınız. Aynı şekilde Uygulamalar ve İnternet Siteleri ayarlarından da başka bağlı olan uygulamaları kopararak ayarlarınızı temizleyiniz. Facebook hesabını kalıcı olarak kapatmak için Ayarlar kısmından Facebook Bilgilerin kısmına geliniz. Dondurma ve Silme kısmından Hesabını geçici olarak dondur veya kalıcı olarak sil kısmına tıklayınız. Açılan pencerede Hesabı Sil kısmını seçiniz sakın Dondur kısmını seçmeyiniz çünkü geri dönmeyi artık düşünmüyoruz. Hesabı Sil seçeneğinde paylaştığımız içerikler ve mesajlaşmalar kalıcı olarak silinip artık geri gelmeyecektir zaten de gelmesin. Yine bir uyarı ve yedekleme ekranı çıkacak olup bunlarında hiçbirini seçmeden Hesabı Sil diyerek devam ediyoruz.
Son olarak şifremiz istenecektir onu da girdikten sonra "Hesabını kalıcı olarak silmek üzeresin. Silmeye hazır olduğunda Hesabı Sil'e tıkla. Hesabını silme işlemi için gönderdiğinde, hesabını yeniden etkinleştirmek ve silme işlemini iptal etmek için 30 günün olacak. 30 günün sonunda, silme işlemi başlayacak ve eklediğin içerik veya bilgilerin hiçbirini geri getiremeyeceksin." şeklinde uyarı mesajı gelecektir ve son tuş olan ünlem işaretli Hesabı Sil butonuna basarak Facebook evrenine elveda edebilirsiniz. 30 gün boyunca ve sonrasında asla Facebook hesabınıza giriş yapmayınız. Hatta Google Chrome veya kullandığınız İnternet tarayıcısından da hem favori yer imlerinden facebook.com adresini siliniz hem de kayıtlı şifrelerinizi de silerek bu evrenden kurtulunuz.
Facebook'un başka bir benzeri olan ve Rusya merkezli Rus Facebook'u (vk.com) olarak bilinen sosyal medya uygulaması VK.com'da aynı şekilde çöp bir platforma dönmüştür. Mobilde VK: Sosyal Ağı, Mesajlaşma uygulaması VK.com tarafından Publisher olup buradaki hesabınızı da kalıcı silmenizi ve mobil uygulamasını kaldırmanızı öneririm. VK uygulaması da aynı şekilde profilinizi silince 7 ay yeniden kurma hakkınız oluyor ve hiç giriş yapmayıp aktif etmezseniz sonrasında tamamen siliniyor. Hem Facebook hem de VK platformları artık geçerliliğini yitirmiş olup hayatımızdan çıkarabiliriz şeklinde yazımın ilk fazını tamamlayabiliriz. Son olarak sanal gerçekçilik ve Metaverse evreninde arazi alma gibi işleri merak edenler mobilden OVR (Publisher: Gezapp) uygulamasını indirerek bu evrene giriş yapabilir ve daha çok taze olan bu platformları araştırabilirsiniz.
2) Instagram Psikolojisi ve Bazı Teknik Bilgiler
Instagram günlük hayatımızın en popüler sosyal medya uygulamalarından biri olup gerçek profilimizi paylaştığımız şu an ki tek içeriktir diyebilirim. Son zamanlarda Instagram Hikâyeleri özelliğinin çıkması ile birlikte insanlar artık her fotoğrafı profilinde kalıcı paylaşmak yerine sadece kendileri için önemli ve reklam niteliği taşıyan resimleri paylaşmaktadır. Yediği yemek, giydiği elbise, bindiği araba, gittiği tatil veya mekânları genelde hikâyesinde süreli olarak herkes paylaşıyor bu yeni akıma göre. Sadece şahıslar için değil Instagram aynı zamanda firmalar, Influencerlar kısacası kendini tanıtıp reklam yapmak ve kitlelere ulaşmak isteyen herkes için bir pazar yeri olmuştur. Artık birisiyle tanışınca kimse birbirine telefon numaran nedir veya Facebook'da adını ne olarak aratayım şeklinde soru sormak yerine Instagram hesabını sorup buradan ekleşerek etkileşim içerisine girmektedir.
Instagram için bazı analiz programları da vardır. Bunlar genelde sizi geri takip etmeyenler veya siz de ekli olmayıp kim baktı gibi birçok analiz yapan mobil uygulamalar olup bunları çok kullanmakta Instagram tarafından size güvelik uyarısı olarak gelip hesabınız ele geçirildi endişesi ile hep şifre değiştirmenizi isteyebilir bundan dolayı bu uygulamaları dikkatli kullanınız. Ayrıca Instagram'da takipçi çekmek için son zamanlarda Reels ve Hikâye reklamı vermek veya çekiliş ile takipçi kasmakta son zamanların trendleri arasındadır. Instagram için kullanılan bazı analiz mobil uygulamalarını sizlerle paylaşacak olursam;
* InFollowers (Mobil Publisher: InFollowers Inc.)
* Unfollowers For Instagram & InReports Takipçi Analizi (Mobil Publisher: UnFollower Insight)
* Followers - Unfollowers (Mobil Publisher: Followers-Unfollowers)
* Followers & Unfollowers (Mobil Publisher: One Tap Labs)
Instagram'da Spam mesaj ve içeriklerden korunmak için gizli hesap modunu kullanabilirsiniz Bunun için profilinize girerek köşedeki Ayarlar ikonuna tıklayınız ve Gizlilik (Gizlilik ve Güvenlik) kısmına geliniz. Gizli Hesap özelliğini buradan aktif edebilirsiniz.
Aynı şekilde birini engellemek isterseniz o kişinin veya işletmenin hesabını açtıktan sonra sağ üst köşedeki üç nokta ikonuna basarak açılan pencerede Engelle kısmını seçiniz. Açılan pencerede o hesabın oluşturabileceği başka yeni hesaplar ile birlikte engelleyip seçip kişiyi tamamen engelleyip artık size ulaşmamasını sağlayabilirsiniz. Genelde Spam ve gereksiz reklam içerikli hesaplara bunu yapabilirsiniz. Twitter'da olduğu gibi Instagram evreninde de çokça Fake hesap barınmaktadır. Hatta bunun ticareti bile takipçi kasma adı altında yapılmaktadır.
Eğer kişiyi tamamen engellemek istemiyor fakat hikâye veya gönderilerini görmemek istiyorsanız Kısıtla seçeneğini de kullanabilirsiniz. Eğer siz de ekli bir kişinin sizin paylaştığınız Hikâye kısmındaki resim, video, canlı video gibi paylaşımlarınızı görmesini yani kısacası Hikâye Akışınızı ondan gizlemek istiyorsanız aynı pencerede Hikâyeni Gizle seçeneği vardır buna tıklayarak Gizle demeniz yeterli olacaktır. Tekrardan hikâyelerinizi görebilmesi için sizin kendi Instagram Ayarlar kısmından Gizlilik sekmesinden Hikâye kısmına gelerek Hikâyeyi Gizle kısmından kişiyi kaldırmanız gerekmektedir. İlerleyen günlerde Instagram ile ilgili daha detaylı paylaşımlar yapacağım. Artık sanal profilimiz bu evrendedir yeni bir sanal evren karşımıza çıkmadığı sürece.
Popüler mesajlaşma uygulaması WhatsApp'ın da Durum veya Hikâye olarak özelliği olan anlık paylaşım seçeneği vardır fakat WhatsApp uygulamasını mesajlaşma dışında bunlar için kullanmayı çok doğru bulmuyorum ve ben kullanmıyorum. WhatsApp daha çok mesajlaşma, grup oluşturma, görüntülü konuşma gibi ana iletişim ihtiyacı için daha çok kullanılan bir mobil uygulamadır.
3) Twitter'ı Kimler Kullanır?
Twitter, tüm dünyada popüler olan ve devlet başkanları, sanatçılar, ünlü kişiler, yazarlar, toplumun önde gelenleri olsun kısacası ünlenmiş kişilerin kullandığı ve mesajlarını haykırdığı bir platformdur. Dünya ve ülke gündemini de Hashtag'ler ile buradan takip edebilirsiniz. Açıkçası ünlü biri değilseniz bence gerçek hesap oluşturarak Twitter kullanmanızın çok anlamı yoktur. Çünkü oraya atacağınız Twet bir karşılık bulmayacağı veya etkileşim içerisine girmeyeceği için evrene boş mesaj yolluyormuş hissiyatına kapılabilirsiniz. Ben Twitter kullanmıyorum sadece bazı firmaların Teknik Destek süresi ve soru alma kısmı Twitter üzerinden yürüdüğü için Parodi bir hesap açtım ve onu kullanıyorum. Bence sadece adınızın yazdığı, soyadınız, doğum tarihiniz, nerede oturduğunuz ve gerçek profil resminizin bulunmadığı atmasyon ve yarı gizli bir hesap açarak Twitter'ı da kullanabilirsiniz.
Twitter platformunun son zamanlardaki en büyük başarılarından biri canlı sohbet odaları olup bu özelliği bir zamanlar popüler olan Clubhouse (Publisher: Alpha Exploration Co.) firmasından devşirmesidir. Twitter'ın bu özelliğini hayata geçirmesi ile birlikte toplu sohbet etkinliği yapan ünlüler artık Clubhouse yerine Twitter üzerinden bunu gerçekleştirmektedir. Clubhouse ise kısa sürede kazandığı popülaritesini kaybederek yerini amele evrenine bırakmıştır. Belki bu sohbetlere katılmak isteyenler sadece adının olduğu yarı Parodi bir Twitter hesabı açabilir.
4) Telegram ve Gruplar
Telegram Rus geliştirici Pavel ve Nikolai Durov tarafından yapılan bir uygulamadır. Telegram Rusya merkezli bir sosyal medya platformu olup Facebook ve WhatsApp karışımı bir uygulamadır. En önemli özelliği telefon numarası vermeden karşıdaki kişiyle WhatsApp'daki gibi mesajlaşmak, güvenli mesaj göndermek ve büyük topluluk ve grupları yönetmek için kullanılır. Özellikle iyi haber kanalları bulunan Telegram içerisinde anlık çok hızlı ve süzülmüş net gündem haberi alabilirsiniz. Tabii Spam içerik ve grupta çoktur ama Facebook'dan ayıran en büyük özelliği gereksiz haber akışı ve çöplüğü yoktur. Sonuçta siz takip etmediğiniz bir gruptan size haber gelmez. Telegram'da takip ettiğim gruplar genelde: Haber Türkiye, Haber (Yeni Nesil), İstanbul Anlık, Kripto Teknik, Son Dakika Haberler, Sansürsüz Haber, Muharebe Alanı gibi grupları takip ediyorum ve en güncel haberleri alıyorum.
Android Google Play üzerinden Publisher Telegram FZ-LLC olarak Telegram, Telegram X gibi uygulamaları indirip kullanabilirsiniz. Telegram'da bir kişiyi Block yani engellemek isterseniz mobil menü kısmındaki Contacts kısmına geliniz. Buradan engellemek istediğiniz kişiye tıklayınız ve kişiye mesaj atma ekranı çıkacaktır. Kişinin profil resminin üzerine tıklayıp tam profilini açınız ve sağ üst köşedeki üç nokta ikonlu ayar butonuna basınız buradan Block User diyerek kişiyi engelleyebilirsiniz. Aynı şekilde Delete Contact diyerek de kişiyi listenizden kaldırabilirsiniz.
5) Forum Siteleri
Sosyal medya uygulamalarından önce internet üzerindeki bilgi akışı forum siteleri üzerinden sağlanıyordu. Şu an günümüzde DonanımHaber forum sitesi halen varlığını sürdürmeye devam ederken Hocam, KizlarSoruyor, Forum TR, Wardom eski forum siteleri oldu. Ekşi Sözlük ve Reddit gündemi yorumlayan portaller ise bir süre daha hayatına devam edecek gibi gözüküyor.
Sonuç olarak Facebook miadını doldurdu ve Instagram ile Telegram en çok kullanılan benim de tercih ettiğim uygulamalar arasında yoluna devam ediyor. Twitter ise apayrı bir evren olup bakalım orası nasıl şekillenecek hep birlikte göreceğiniz. İlerleyen dönemlerde Instagram ve Telegram ile alakalı paylaşımlar da yapacağım.
Burak AVCI - Update: 11.03.2022
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Makaleye Yorum ve Sorularınızı Bırakabilirsiniz.