Yemekler için Sos Tavsiyeleri - Izgara, Et ve Tavuklu Yemekler için Tercih Edilen Favori Soslar

Sos, genelde yemeklerde servis edilen ve et yemeklerinin tadını değiştirerek farklı bir damak tadı sunan bir çeşit yardımcı yemektir. Her ne kadar çok sağlıklı olmasa da ara ara kullanmanızı tavsiye edebileceğim ve benim de damak tadı olarak beğendiğim birkaç sos tavsiyesini ve markaları sizlere önereceğim. Hatta et yemekleri, patates veya kahvaltıda sosis gibi yiyeceklerde çokça kullanılan ve klasikleşen standart ketçap ve mayonezden bile vazgeçebilirsiniz. İkisini karıştırıp tükettiğimiz kırmızıya yakın o klasik sostan belki de vazgeçeceksiniz. Damak tadı yeni tatlar keşfettikçe eskisini bırakıyor ve yeni lezzetler aramaya başlıyor.

Sos çeşitlerini yazıma başlamadan önce marketlerde satılan ve piyasada çokça tüketilen sos markaları: Calve, Heinz, Tat, Pınar, Migros, Tukaş olup bu marka isimlerini güncel tutmaya çalışacağım. Ayrıca sos seçiminde benim tercih ettiğim markalar genelde Calve ve Heinz olup diğer markaların hiçbir sos ürününü ve muadilini satın almıyorum. Ayrıca bir sos çeşidinde farklı bir marka belirtmem gerekirse o sosun başlığı altında ek tavsiye olarak paylaşacağım. Ketçap, Mayonez ve Hardal üçlüsünde genelde Calve ve Heinz markaları öndedir.

1) Mayonez

İlk olarak Mayonez sosu ile başlamak istedim. Mayonez, İspanya ve Fransa kökenli bir sos olup beyaz renklidir ve temelde yağ, yumurta, sirke veya limon ile hazırlanır. Patates kızartması, et yemekleri, makarna gibi birçok yemek türünde kullanılır. Özellikle ketçap sosu ile birlikte çok tüketilir. Ben açıkçası klasik mayonez kullanmak yerine alternatif birkaç mayonez çeşidi ve markası önereceğim.

Klasik mayonez sosu markaları: Calve, Heinz, Tat, Pınar gibi markalar olup sos seçiminde marka olarak kesinlikle Heinz ve Calve markalarını seçmenizi öneririm. Heinz Mayonez klasik olup bunun yerine Heinz Sarımsaklı Mayonez ve Heinz Acılı Mayonez ikilisini öneririm. Öncelikle klasik mayonezden daha güzel olan ve aynı renkteki Sarımsaklı Mayonez seçimini kesinlikle denemenizi tavsiye ederim. Fast Food restoranlarında da verilen bu sos çeşidini zaten çoğunuz denemişsinizdir. Klasik mayonez severlerin daha çok hoşuna gidebilecek Sarımsaklı Mayonez çeşidi klasik mayonezde kullanılan tüm yemek çeşitleri ile uyumludur.

Acılı Mayonez ise Türkiye'de pek bilinmemekle birlikte yepyeni bir damak tadı size sunmaktadır. Rengi turuncudur ve Ballı Hardal sosu ile mükemmel uyum sağlamaktadır. Tek başına bile klasik ketçap ve mayonez karışımına kafa tutabilecek bir tada sahiptir. Kesinlikle bu farklı tadı denemenizi tavsiye ederim. İçerisinde çok acı olmamakla birlikte acı biber, hardal, nişasta bulunmaktadır.

Mayonez Önerilerim

* Heinz Sarımsaklı Mayonez 400 Gram (Migros)

* Heinz Acılı Mayonez 405 Gram (Migros)

* Calve Sarımsaklı Mayonez 245 Gram (Migros)

Diğer Mayonez Markaları

* BİM Bol Bol Sarımsaklı Mayonez (BİM)

2) Ketçap

Ketçap, en klasik ve sosların başını çeken yardımcı bir yemek olup domates, acı biber, şeker ve baharatlardan yapılan bir sos türüdür. Kırmızı renktedir ve kızartmalar ile birlikte birçok yemek türü ile yenilebilir. Acılı, acısız ve az tuzlu şekerli ketçap olmak üzere genelde piyasada üç tür ketçap satılmaktadır. Açıkçası ketçap sosunu artık çok tüketmiyorum fakat klasik acısız olan ketçap yerine hafif acılı olan ketçap türlerini size tavsiye edebilirim. Acısız ketçap gerçekten tatsız olup damakta yavan bir tat bırakırken hafif acılı ketçaplar biraz daha lezzetli oluyor. Hatta tek başına iş bile görebiliyor fakat acısız ketçap tek başına bir işe yaramazken mecburen mayonez veya benzeri bir sos ile karıştırma ihtiyacı duyabiliyorsunuz. Heinz ketçap ürünleri arasında şekerli olan Heinz %50 Az Tuzlu Az Şekerli Ketçap ürününü pek tercih etmiyorum.

Ketçap Önerilerim

* Heinz Acı Ketçap 342 Gram

* Heinz Sarımsaklı Ketçap 460 Gram

* Calve Acılı Ketçap 400 Gram

* Heinz Cam Ketçap 342 Gram (Klasik Ketçap)

3) Hardal

Hardal bir bitki çeşidi olup Türkiye'de genelde sos türü olarak kullanılmakta ve bilinmektedir. Sarı renkte bir sos türü olup rengini zerdeçal bitkisi vermektedir. Ketçap ve mayonezden sonra en çok tüketilen üçüncü sos türüdür. Benim günlük tüketim olarak hardal sosu tavsiyem Calve'nin ballı hardalı olacaktır. Fakat hardal sosunun birçok yabancı menşeli çeşidi olup zaman buldukça bunları da deneyip sizinle paylaşacağım. Örneğin Fransız hardalı Maille Dijon Hardal gibi piyasada deneyebileceğiniz birçok farklı Hardal markası vardır. Bu arada Heinz markasının hardal sosu bulunmamaktadır.

Hardal Önerilerim

* Calve Ballı Hardal 260 Gram (Migros)

* Maille Dijon Hardal 200 G (Macrocenter)

* Heinz Dijon Hardal 240 Gram

* Kühne Acı Hardal Dijon Tipi 250 Gram

* Kühne Orta Acı Hardal 250 Gram

4) Barbekü Sos (BBQ)

Barbekü sosu veya diğer bilinen adı ile BBQ, genelde et yemekleri olan biftek, pirzola, köfte gibi ızgarada pişirilmiş etler ile birlikte tüketilen bir sos türüdür. Mangal severlerin özellikle denemesini tavsiye edebileceğim bir sostur. Tavuk eti, patates kızartmaları gibi yemekler ile tüketmeyiniz. Gerçi tadı güzel geliyor diye tüketenler var fakat ben önermiyorum. Barbekü sosu hafif ekşimsi bir sos olup salça, sirke, mısır nişastası, mayonez, melas şekeri, soğan, sarımsak, karabiber ve tuz karışımından üretilmektedir.

BBQ sosu için bu sefer Calve ve Heinz markalarını önermeyeceğim. Onun yerine İngiliz markası olan HP BBQ sosunu önereceğim. Özellikle ballı olanı denemenizi tavsiye ederim, ızgarada yapılmış etler ile mükemmel uyum sağlamaktadır. Bir de viski markası olarak bildiğimiz Jack Daniel's markasının BBQ sos çeşitleri vardır. Bununda orijinal ve ballı versiyonlarını denersem sizinle görüşlerimi paylaşacağım. Piyasada satılan barbekü sosları genelde klasik, acılı ve ballı olarak çeşitlendirilmiştir.

Barbekü Sos (BBQ) Önerilerim

* HP Ballı Barbekü Sos (Honey BBQ) 465 Gram (Migros)

* HP Klasik Barbeku Sos 465 Gram (Migros)

* Jack Daniel's Barbekü Sos Orjinal 260 Gram (Migros ve Macrocenter)

* Jack Daniel's Barbekü Glaze Ballı 275 Gram (Macrocenter)

Denemedim fakat barbekü sos (BBQ) olarak Migros ve diğer marketlerde satılan aşağıdaki ürünleri de inceleyebilirsiniz. BBQ sos genelde mayonez ve ketçap soslarına göre daha az tüketilen bir sos çeşidi olduğu için ben evde HP Ballı Barbekü Sos (Honey BBQ) bulunduruyorum.

* Kühne Barbekü Sos 250 ML

* Calve Barbekü Sos 290 Gram

* Heinz Barbekü Sos 250 Gram

5) Lezzetlendirici Sos

Lezzetlendirici soslar, sos kategorisinde en çok kullanılan ketçap, mayonez, hardal ve barbekü sosu dışında tercih edilen sos türleri diyebiliriz. Sarımsaklı, limonlu, peynirli, ballı gibi birçok ana sosun üzerine ekstra ilave edilen malzemeler ile türetilmiş sos çeşitleridir. Bunlardan en çok bilineni ve McDonald's, Burger King gibi restoranlarda da satılan Ranch sostur. Lezzetlendirici soslar et yemekleri, hamburger, kızartma, makarna gibi yemeklerin yanında kullanılabilir. 

* Ranch Sos: Temelde mayonezden türetilmiş ve beyaz renkte olup Amerikan mutfağı kökenli bir sostur. İçerisinde soğan, maydonoz, dereotu, ekşi krema, paprika baharatı bulunur. Dip sos olarak da bilinir. Piyasada önerebileceğim Ranch sos markası; Calve Ranch Sos 245 Gram (Migros) olup biraz ağır geldiği için artık pek fazla tüketmiyorum. Genelde Ranch sos yerine acılı mayonez tercih ediyorum.

* Köri Sos: Genelde tavuk eti ve tavuk eti ile yapılan yemek türlerinde kullanılır. Köri Sosunu dışarıda bir tavuk yemeği yerken tercih edebilirsiniz fakat evde günlük kullanılan ketçap veya mayonez gibi soslar gibi tüketmenizi pek tavsiye etmiyorum çünkü yemeğin tadını oldukça değiştiriyor. Tavuk eti pek tüketmediğim için hazır köri sos da kullanmıyorum. Ayrıca köri sos ızgara ve dana eti yemeklerinde kullanılmaz, aşırı lezzetsiz ve yapay oluyor. Piyasada satılan ve bilinen köri sos markaları;

* Calve Köri Sos 260 Gram (Migros)

* Tat Mango Köri Sos 225 Gram (Migros, BİM)

Köri sosa benzer olarak tavuk eti ile birlikte tüketilen ve Hollanda menşeli tatlı biber sosu olarak bilinen soslarda yakın zamanda Türkiye'deki marketlerde satışa çıkarılmıştır. Tavuk eti üzerine sürülen bu tatlı ve hafif acımsı sos genelde Türk damak tadına pek uygun olmayıp daha çok Almanya ve Hollanda'da çokça tüketilmektedir.

* Peri Peri Sos: Afrika kökenli acı ve biberli bir sostur. Genelde et yemekleri ile tüketilir. Et ve ızgara yemeklerinde BBQ sosu tercih etmek istemeyenler geçici olarak peri peri sosu deneyebilirler. Tavuk eti ile tüketende vardır fakat ben et yemeklerinde daha çok tercih ediyorum. Piyasada satılan et ve peri peri sos markaları;

* Tat Peri Peri Sos 225 ram (Migros, BİM)

* Heinz Et Sosu 250 Gram (Migros)

Diğer Lezzetlendirici Sos Markaları ve Çeşitleri;

* Calve Cheddar Sos 240 Gram (Migros): Peynir aromalı sostur.

* Calve Acılı Tavuk (Buffalo) Sos 255 Gram (Migros)

* Heinz American Burger Sos 230 Gram (Migros): Hamburger ile tüketebileceğiniz farklı bir sos çeşididir.

* Heinz Kırmızı Biberli Sarımsaklı Sos 300 Gram (Migros): Çok acı severler içindir.

* Heinz Hot Chilli Sos 245 Gram (Migros): Tavuk eti tüketilen Chilli sosudur.

* Heinz Sarımsak Sosu 230 Gram (Migros): Fast Food ve kızartmalar ile tüketebileceğiniz sos türüdür.

Sos tavsiyeleri yazımı toparlayacak olursak, marketlerde, piyasada satılan ve günlük kullanıma uygun, herkesin tüketebileceği genel sos çeşitleri ve markaları hakkında size bilgi vermeye çalıştım. Her yemek türüne uygun olmayan ve herkesin kullanmadığı, genelde et ve Steakhouse yemek çeşidine uygun yabancı menşeli acı sos, meksika sosları, soya sosu, Teriyaki sos, istiridye sosu, Nar ekşisi ve limon sosu gibi salata sosları veya özel soslardan bahsetmedim. Bu tip soslar yemeğe özgü tanıtılabilecek ve tavsiye edilebilecek sos türleridir.

Burak AVCI - Update: 11.02.2022