Sunucu Yönetimi: CentOS için Vesta Control Panel Kurulumu

Linux CentOS sunucular için bir başka ücretsiz panel olan Vesta Control Panel kurulumunu anlatacağım. vestacp.com/#install adresine giriyoruz ve kurulum için kod oluşturuyoruz.

Advanced Install Settings kısmından ben hepsini seçeceğim (PostgreSQL Dahil) sonra Hostname kısmına Sunucuda oluşturduğunuz Host adresiniz yazıyorsunuz ve Generate Install Command diyerek aşağıdaki resimdeki gibi oluşan komutun kopyasını alın.

Sunucu Yönetimi: CentOS Web Panel Kurulumu

Linux(CentOS) sunucu yönetimi için tercih edilen cPanel'e alternatif ücretsiz sunucu yönetim paneli olan CentOS Web Panel CentOS tarafından geliştirilmektedir. Dedicated, Cloud, VDS, VPS gibi sunucularınızı SSH üzerinden kontrol etmeyi minimize eden CentOS Web Panel birçok ücretsiz servisin kurulumu ve yönetiminide bize sunuyor.

Panelin demosunu centos-webpanel.com/demo adresinden inceleyebilirsiniz. SSH üzerinden sunucumuza giriş yaparak kurulum işlemine başlayalım.

Linux'da SSH Üzerinde Sık Kullanılan Komutlar ve WHM/cPanel İşlemleri

Linux CentOS sunucu yönetimini kolaylaştıran cPanel (WHM/cPanel) arayüzü için SSH üzerinden sıklıkla kullanacağımız komutları buraya yazacağım. WHM ile cPanel birlikte kurulur sunucuya. cPanel site yönetimi için WHM ise sunucu genel yönetim paneli olarak kullanılır.

WHM Panel, cPanel'in üst düzey yönetim panelide diyebiliriz. cPanel genelde normal kullanıcıların gördüğü sadece kendi hostlarını yönetebildikleri bir bölüm, WHM ise yetkilere göre birçok ayarlama yapabileceğiniz bir bölümdür. WHM Panelde Reseller(Bayi) paketlerini kullananların yetkileri kısıtlıdır. Yönetici(root) olarka girenler ise bütün yetkilere sahiptir ve sunucu üzerinde detaylı işlemler yapabilir.

Linux'de CHMOD ve Dizin içindeki Tüm Klasör ile Dosya izinlerini Ayarlamak

Linux sunucularda barınan sitelerin 500 Internal Server Hatası genelde dosya ve dizin izinlerinden kaynaklanmaktadır. İzin ayarları değişmiş olan dosya ve klasörü cPanel'den tek tek inceleyip manüel düzeltebilirsiniz. Fakat bu işlem bazen çok vakit alabilir. İzin ayarı değişmiş dosyayı public_html içinde manüel bulmak zaman alabilir.

Sunucuya bağlanarak birkaç komutla tüm dosya ve dizin izinlerini otomatik verebiliriz. Dosyalarda maksimum izin 644 dizin yani klasörlerde ise 755 olup verilmesi istenen Apache Handler'dır.

Ben bu işlemi bir sitenin tüm dosyalarının barındığı public_html içinde yapacağım. Bu ana dizinin altındaki tüm dosyalar(örnek: dosya.php) ve dizinlerin ayarlarını varsayılan değerlere çekeceğim.

509 Bandwidth Limit Exceeded Hatası

509 Bandwidth Limit Exceeded hatası hizmet aldığınız Hosting paketinin trafik sınırı (Bant Genişliği) dolduğu zaman vermektedir. Hosting aldığınız firma ile iletişime geçerseniz, ya bir üst pakete geçmenizi önerecektir yada trafik bandınızı yükseltecektir.

Linux'de(CentOS) Shell(SSH) Üzerinden MySQL BackUp İşlemleri

Linux(CentOS) sunucular üzerinde MySQL veritabanı yedeğini almak, yedekleri restore etmek, sunucudaki her hangi bir Client'ın yedeğini almak, MySQL şifresini öğrenmek, MySQL servislerini başlatmak gibi temel Linux MySQL işlem komutlarını bu başlık altında toplayacağım.

1) SSH ile MySQL Kullanıcı Adı ve Şifresini Öğrenmek;

Kurumlar için Detaylı Yandex Mail ve Thunderbird Kullanımı

Yandex'in kurumlar için verdiği mail hizmeti gün geçtikçe birçok firma tarafından tercih ediliyor. Hem mail kullanım kotası olsun, Spam mesaj güvenliğinden, toplu mail atımlarına kadar birçok konuda destek veren Yandex'in Mail alt yapısı oldukça hızlı ve kesintisiz. Kurum olarak Domain ve Hosting hizmetlerini ayrı yerlerden alıyorsanız Yandex kurum mail yine kullanabilirsiniz. Bu konuyu biraz açacak olursak;

Domain, Hosting ve (MX)Mail Server alt yapınız üç farklı yerde olabilir. Nasıl derseniz? Siz önce Domain Registration yapan bir alan adı firmasından Domain adresinizi alıyorsunuz. Domain aldığımız şirket A şirketi olsun. Sitenizin barınması için Hosting hizmeti aldığınız yerde B şirketi olsun. MX (Mail Exchanger) Mail alt yapı servisi aldığımız yerde Yandex.

Siz ilk olarak A şirketine gidip B firmasından aldığınız Hosting hizmetinin çalışması için B firmasına ait Name Server (NS) adreslerini girmeniz gerek. Yine A firması üzerinden NS yapılandırması yaptıktan sonra MX yapılandırmasınıda Yandex olarak yaparsanız siz Hosting aldığınız yerin Mail Exchanger yani Mail hizmetini iptal edip sadece barındırma hizmetini kullanmış olursunuz. Mail hizmetini ise Yandex'den almış olursunuz.

Plesk Panel "Disallowed Path Characters" Sorunu ve Çözümü

Asp, Asp.Net(Aspx) tabanlı sitenizi kurduktan sonra "Disallowed Path Characters" hatasını alırsanız, Kodlarınız arasında Plesk panelin tanımadığı bir karakter olduğundan genelde bu hatayı alırsınız.

Örnek Hata ve Kodu:
Disallowed Path Characters
Server.MapPath() error 'ASP 0175 : 80004005'

503 Service Unavailable Hatası ve Çözümü

Eğer web sitenizden 503 Service Unavailable hatası alıyorsanız Hosting sağlayıcınız ile görüşmeniz gerekir. Host sağlayan firmanıza durumu iletmeniz ve kaynakları açması talep etmeniz gereklidir. Çok fazla kaynak tüketiminden dolayı veya sunucunun yoğunluğundan (kötü optimizeli sunucularda) dolayı siteniz durdurulmuş olabilir. Windows sunucu üzerinden çözümün sağlanması için IIS Manager'da View Application Pools kısmında gelin.

WHM'den WHM'e Site Taşıma (Migration) İşlemi

Bu işlem bir sunucudan başka bir sunucuya sitelerinizi taşımak için yapılmaktadır. Shell'den SSH bağlantısı ile yapmak da mümkündür. Daha basit ve risksiz yöntem olan WHM to WHM işlemi ile de bu Migration işlemini yapabilirsiniz. İlk olarak WHM panele giriş yapıyoruz. Transfers başlığı altından Copy multiple accounts/packages from another server menüsüne gidiyoruz. Aynı işlemi Transfer Tool sekmesinden de yapabilirsiniz. Gelen ekranda aşağıdaki bilgileri giriyoruz;

Remote Server Address: Taşıma yapacağımız karşı sunucunun IP adresi.
Remote SSH Port: 22 (Varsayılan SSH Portudur)
Login: Root (default) (Root olarak seçilir genelde)

Linux'de Giriş(IP) ve History Loglarını Temizlemek

Linux'de sunucuya Shell(SSH) üzerinden yaptığınız her bağlantı kaydedilir. Bu kayıtları temizlemek için aşağıdaki komutları uygulayabilir sonra sunucudan çıkabilirsiniz. Sunucumuza Shell(SSH) üzerinden giriş yaptıktan sonra aşağıdaki komutla sunucuya bağlanan IP adreslerini görebilirsiniz.

Sunucuya bağlanan IP adresleri;
# last

Sunucuya bağlanan IP adreslerini gördükten sonra, aşağıdaki komutları sırasıyla uyguluyoruz;
# rm -f /var/log/wtmp && touch /var/log/wtmp
# chown root.utmp /var/log/wtmp && chmod 664 /var/log/wtmp

Linux Sunucuda Terminal(SSH) Üzerinden BackUp İşlemleri

Linux sunucular üzerinde Shell(SSH) bağlantısı kullanarak Backup(Yedekleme) işlemlerini anlatacağım. Windows üzerinden sunucunuza bağlanmak için SSH Client for Windows araçlarını kullanabilirsiniz.

İlk olarak sunucumuza root olarak bağlanıyoruz. cd /home komutu ile sunucudaki sitelerin olduğu dizine gidiyoruz. Dizindeki siteleri ls -l komutu ile listeliyoruz. Burada listelenen dosya isimleri sitelerin FTP veya Client(İstemci) genelde ikiside aynı olur UserName adlarıdır.

Sunucudaki örnek site dosyamız burakavcioglu olsun. Home dizini içinde aşağıdaki komutu yazarak burakavcioglu sitesinin tüm yedeğini(Full Backup) Home dizini içine alalım.

Türkiye'deki (Datacenter) Veri Merkezleri

Türk Telekom omurgasına direkt bağlı veri merkezilerini listeye ekledim. Turkcell Superonline (Tellcom) ve Borusan Telekom'dan hizmet alanları eklemedim. TIER 3 alt yapısı Türk Telekom'da olup TIER 2 seviyesinde hizmet veren veri merkezleri de Türkiye'de bulunmaktadır. Bir çoğu İstanbul ve Ankara'da dır. Data Centers of Turkey List;

VDS/VPS ve Dedicated Server (Fiziksel Sunucu) Nedir?

VDS, VPS ve fiziksel sunucular nedir, ne işe yaradıklarını yazmadan önce sunucu nedir ve ne işe yarar bununla başlayalm.

Sunucu: bir ağ üzerinde bir programı veya bir bilgiyi farklı kullanıcılara veya sistemlere dağıtan donanım ve yazılıma verilen genel isimdir. Burada temel nokta, sunucuların bir bilgisayar ağına bağlı olmasıdır. Donanımsal olarak sunucuların, sorunsuz çalışmak üzere inşaa edilmiş, güvenilir, çoklu kullanıcıya hizmet eden bilgisayar sistemleri olduğunu söyleyebiliriz. Tüm web siteleri sunucularda barındırılmaktadır. Hosting satış firmalarından satın aldığımız sunucular paylaşımlı sunuculardır. Yani bir sunucuda onlarca site barındırılır. Tüm siteler aynı makinede olur ve aynı IP adreslerini kullanır. Sitelerimizin hiti ve trafiği arttığı zaman normal paylaşımlı hostlar ihtiyaçlarımızı karşılamaz. Aşırı kaynak, CPU tüketimi yüzünden kapanmalar (Account Suspended) olur. Bu yüzden sanal sunuculara (VPS/VDS), Fiziksel Sunuculara ihtiyaç duyarız.

Linux (SSH Secure Shell) Sunucu ve Windows Uzak Masaüstü Bağlantısı için Araçlar

Windows ve Linux işletim sistemlerinden sunucuya bağlanmak için kullanabileceğiniz araçları bu başlıkta yazacağım. Linux üzerinden genelde Terminal kullandığı için Windows üzerinden çalışabileceğiniz araçların üzerinde duracağım. SSH’ın açılımı "Secure Shell" yani "Güvenli Kabuk"'tur.

SSH’ın temel unsurları şunlardır: Authentication(Kimlik denetimi), Encryption(Şifreleme), Integrity(Bütünlük) SSH ile sunucuya bağlantı kurarken Sunucu İstemciye 1024 bitlik açık makine anahtarını (Host Key: Doğru sunucuya (istenilen) bağlanmak için kullanılır.) ve 768 bitlik açık RSA sunucu anahtarını (Server Key) gönderir.

Windows üzerinden Linux(Linux'de bu işlemler zaten Terminal üzerinden yapılmaktadır) sunucuya bağlanmak ve komutları çalıştırmak için SSH (Secure Shell) Client kullanırız. Telnet üzerinden de bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz fakat Telnet'de çalışmak güvensiz ve şifresiz olduğu için pek tavsiye edilmez. Windows için Secure Shell Client araçlarını sıralayacak olursak;

500 - 501 Internal Server Error Sunucu Hataları

500 Internal Server Error hatası genelde sunucu kaynaklı bir hatadır. Sitenizin oluşturduğu aşırı trafik veya hazır bir yazılım(WordPress, Joomla, Drupal) ve benzeri temanız dan kaynaklanan time out süresi kısıtlı olduğunda da bu hatayı alabilirsiniz. Linux veya Windows Hosting'ler de aldığımız genel daha uyarısı olan 500 - 501 Internal Server Error hata ve çözümlerini sıralayacak olursak;

1) Bu hatayı aldığınız dizindeki dosyalar/klasörler yanlış chmod (Yetki) ayarlarına sahip olabilir.

Hatayı aldığınız dizine giderek CHMOD ları kontrol edin ve 777 olanları maximum 755 olarak ayarlayın. Dizin yani dosyalar/klasörler dışında sayfa dosyalarının (index.php, sayfa.php, anasayfa.aspx) varsayılan CHMOD değeri ise 644 olmalıdır. Linux'de public_html klasörü için yetki işlemlerini SSH üzerinden bu işlemi yapabilirsiniz.

Windows'dan (Plesk) Linux (CPanel) Hosting'e Site Taşıma İşlemi

Windows Hosting paketinde MySQL genelde destekler ve siz bilmeden buraya PHP tabanlı bir web site kurulumu yaptınız. Örnek CMS WordPress olsun. İleri de PHP tabanlı CMS Windows Hosting'de stabil çalışmayacağı için Linux Hosting'e geçmeye karar verdiniz. Fakat projenizi yeni Linux Hosting'e de taşımak istiyorsunuz. Normal olarak sizin projeniz baştan beri Linux Hosting'de olsaydı ve başka Linux sunucuya aktarma gereğinde olsaydınız CPanel'den sitenin tüm yedeğini (Backup) alarak yeni sunucuya kurulumu yine CPanel'den yapabilirdiniz. Fakat kullandığınız alt yapı Windows sunucu olup Plesk panel üzerinden alacağınız otomatik Full Backup dosyasını CPanel'de kurmanız imkansız. Bu yüzden manüel taşıma yapmak zorundasınız.

Hosting Paketlerindeki (Addon Domain) Eklenebilir Domain Adeti ve Hosting Politikaları

Türkiye'de satılan Bireysel, Kurumsal, Profesyonel Plan ve benzeri Hosting paketlerde eklenebilir Domain (Web Site) miktarı birden fazla veya limitsiz olarak sunulabiliyor. Fakat bu özellik Reseller ile karıştırılmamalıdır. Çünkü birden fazla ekleyeceğiniz Domain, satın aldığınız Hosting paketinin özelliğini ortak kullandığı için tüm eklediğiniz siteler Hosting'in özelliği kadar trafik ve alan harcayacaktır.

Eklemiş olduğunuz sitelerin birinde fazla trafik veya güvenlik açığı diğer siteleride etkileyecektir. Bu özelliğe aslında biz Addon Domain diyoruz. Satın almış olduğunuz Hosting paketini tek bir panelden yönetebiliyorsunuz. (CPanel veya Plesk) Eklemek istediğiniz Domain adresini ise CPanel'den Addon Domain özelliği aktifse kullanabiliyorsunuz. Her site için ayrı bir yönetim paneli olmuyor bu yüzden Reseller'den farklıdır. Resellerde alanı ve trafiği belirleyip Hosting satışı yapıyorsunuz ve müşterinize ona özel CPanel veriyorsunuz.

CPanel'den Web Sitenin Tüm Yedeğini (Backup) Almak

Siteler için yedek alma işlemi oldukça önemlidir. Sitenizin barındığı Hosting firması her ne kadar Backup desteği verse de sizin kendi yediğinizi bilgisayara almak her zaman daha iyi olacaktır. Firma tarafından oluşabilecek sorunlar veya Backup dosyasının bozulması gibi sorunlar ile karşılaşabilirsiniz. Kişisel olarak yedeklerinizi aylık veya iki aylık periyotlarda alabilirsiniz.

CPanel'den yedek almak için ilk olarak sitenizin CPaneline giriş yapınız. CPanele erişim için site adresi veya IP numarası kullanarak 2082 portu ile browser üzerinden giriş yapabilirsiniz.

Örnek CPanel Girişi:
www.domain.com:2082
XX.XX.XX.XX:2082
www.domain.com/cpanel
www.domain.com:2083 adresi güvenli (SSL) bağlantı için kullanılmalıdır.