21 Ağustos 2021

Karadeniz Turu 4. Gün (Ordu-Uzungöl Trabzon-Ayder Yaylası Rize)

Karadeniz Turu Atatürk Köşkü

Karadeniz kültür turunun dördüncü gününde Giresun'da konakladığımız Bal Otel'den sabah sekiz itibarıyla ayrıldık. İlk durağımız Karadeniz'de bir çay fabrikası olan Tirebolu 42 Çay olup burada çayın hazırlanma ve hasat aşaması hakkında bilgiler aldık. En kaliteli çay sadece Mayıs hasatı yapılan ve diğer zamanlarda yapılan hasatlar ile harmanlanmayan çay olup birinci kalite bu çayı market raflarında bulmanız imkansız diyebilirim. Genelde bilinen çay markaları olan Çaykur, Ofçay, Lipton gibi çaylar harman çay olup Mayıs ve diğer aylar da yapılan hasatlar ile harman edilerek satılır ve ikinci kalite çay olarak nitelendirilir. Sadece Mayıs hasatı yapılmış çaydan almak istiyorsanız Giresun, Trabzon ve Rize gibi bölgelerdeki çay fabrikalarının direkt çay satış ofisinden bu çayı temin edebilirsiniz. Dilerseniz kargo yoluyla İstanbul veya diğer illere de gönderim yapmaktadırlar. Aynı zamanda Beyaz Çay üretimi de vardır bu fabrikaların.

Giresun ili fındığı ile meşhur olup Dünya'daki birinci kalite fındık burada üretilmektedir. Sahil şeridi yolu olan Giresun Trabzon yolundan giderken yolda birçok üreticinin fındık kuruttuğunu, yerlere büyük mavi örtüler sererek kurutma ve ara ara karıştırma işlemi yaparak bekleme süreçlerini görebilirsiniz. Fındığın kabuklu ve üç başlı şekline çotanak adı verilmektedir. Fındığı kabuklarından ayrılması işlemini eskiden elle yapan işçiler şimdilerde Patoz makinesini kullanmaktadır. Doğu Karadeniz'de yol boyunca ara ara bu makinelerden de görebilirsiniz. Giresun itibarıyla Doğu Karadeniz bölgesine de girmiş oluruz. Doğu Karadeniz illeri; Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane ve Bayburt olup tur olarak kıyı şeridinden gittiğimiz için Gümüşhane ve Bayburt illerine uğramayacağız. Karadeniz bölgesi doğa örtüsü ile aslen Doğu Karadeniz'den başladığı için yoğun dağ etekleri ve ormanları artık kıyı boyunca sık göremeye başlayacaksınız. Ayrıca yılın birçok dönemi hava genelde kapalı ve yağmurlu olduğu için buranın insanın da biraz sinirli olmasının sebebi doğa koşullarının zorluğudur diyebiliriz. Fakat Karadeniz insanı heyecanlı veya tartışır gibi konuşsa da aslında doğal konuşması budur ve içlerinde neşeli insanlardır.

Doğu Karadeniz

Tirebolu 42 Çay Fabrikası

Giresun'dan Trabzon'a devam ederken Yılgın, Kilise Burnu, Tirebolu, Tirebolu Kalesi ve Plajı, Doğankent Çayı, Karademir, Özlü, Yalıköy, Deliklitaş Plajı, Karaburun, İsmailbeyli, Çömlekçi Deresi, Görele, Görele Limanı, Görele Liman Kamelyası, Görele Deresi, Aralıkoz, Çavuşlu gibi yerlerden ve ilçelerden geçeriz. Karadeniz sahillerinde dikkat ederseniz küçük küçük taştan yapılmış T harfi şeklinde iskele benzeri yapılar vardır, bunların dalgakıran olup amaçları büyük ve yoğun gelen Karadeniz dalgalarını kırmak ve fırtına ile oluşan şiddetini azaltmak için yapılmıştır. Giresun'dan Trabzon'a tekrardan devam ederken; Yalakoda Deresi, Eynesil, Eynesil Sahil Parkı, Eynesil Yeşil Camii (Mimarisi çok farklı olup taşçılığı el işi ile yapılan bir camimizdir.), Eynesil Kalesi yerlerini de geçerek Trabzon il sınırına Beşikdüzü ilçesinden giriş yaparız.

Trabzon'da sahil boyunca yolumuza devam ederek Vakıfekbir ilçesinden geçeriz. Vakıfekbir bildiğiniz gibi ekmeği ile meşhur olup İstanbul'da da Trabzon Ekmeği olarak satılan ve ekşi maya ile yapılıp birkaç günden fazla dayanabilen bir ekmek çeşididir. Bu ekmeğin yapılma sebebi yaylalara çıkanlar buralarda bir hafta veya daha uzun süre geçirdiği için ekmeğinden dayanıklı olması ve kolay kolay bozulmaması için ekşi maya kullanmışlardır. Ekmeğin orijinal adı Vakıfekbir Ekmeği (Taş fırın) olarak geçmektedir. Trabzon sahil şeridi boyunca yolumuza devam ederken; Ağasar Deresi, Fol Deresi, Çarşıbaşı Limanı, Çarşıbaşı, İskefiye Deresi, Akçaabat, Söğütlü Deresi ve Ortahisar ilçesine giriş yaparak Trabzon Merkeze geliriz. Trabzon merkezi Samsun gibi gelişmiş bir şehir olup nüfus olarak 820 bin civarlarında iken Samsun ili 1,3 milyon civarlarındadır.

Karadeniz Çay Tarlası

Trabzon ilimiz Karadeniz'in merkezi özelliğinde bir il olup tarihi Roma'ya uzanmaktadır. Ayrıca Pontus Cumhuriyeti olarak bilinen Trabzon İmparatorluğu'nun da merkezidir. Bölgede birçok eski yapı, kilise ve kale bulunmaktadır. Trabzon'da bazı not aldığım yerler; Trabzon Ayasofya Camii, Trabzon Kalesi, Küçük Ayvasıl Kilisesi, Trabzon Meydan Parkı, Trabzon Tarih Müzesi, Zağnos Vadisi Parkı, Gülbahar Hatun Camii, Trabzon Botanik Parkı, Forum Trabzon AVM olup tur olarak gittiğimiz ve gezdiğimiz yer Atatürk Köşküdür. Trabzon gelişmiş bir ilçe olup buraya ayrıca gelirseniz birkaç gün konaklayıp merkezi ve tarihi yerleri gezmenizi tavsiye ederim. Trabzon'da bir ege gibi balık kültürü pek yoktur. Bölgede ana geçim kaynağı olarak Hamsi balığı avlanır ve Ala Balık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Trabzonlular Hamsi'ye balık değil Hamsi derler. Hamsi'nin kulağına kar suyu kaçtığında yani Ekim ayından sonra Hamsi sezonu açılır ve bu zamanlarda tüketirler kış boyunca.

Atatürk Köşkü Trabzon

Atatürk Köşkü; Trabzon'un Soğuksu semtinde olan bir yapıdır. Bu köşk eski bir Rum Armatör'ün olup Atatürk Trabzon'a ayak bastığında bu köşkü beğenmiş ve burada kalmıştır. Hatta vasiyetinin bir bölümünde burada yazmıştır. Köşk, Trabzonlu bankerlerden olan Konstantin Kabayanidis'in yazlık konutu olarak 1890 tarihinde yaptırılmıştır. Atatürk 1937 yılına kadar Trabzon'u ara ara ziyaret ederek köşkte kalmıştır ve 1943 yılından günümüze kadar müze olarak devam etmektedir. Müzeye giriş ücretli olup müzenin içindeki birçok eşya orijinaldır ve Atatürk'e Devlet başkanlarından gelen birçok hediye bu köşkte sergilenmektedir. İran Şahının Atatürk'e hediye ettiği halı, Çin'den gelen vazolar gibi birçok eşya buradadır. Köşkün zamanın şartlarına göre dizaynı ve yerlerden kullanılan çiniler oldukça şık olup her odası ve duvarı ayrı bir güzellik ve estetik dolu diyebilirim. Trabzon'a uğrarsanız bu köşkü mutlaka ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Köşkün içinde bilardo masası, yemekleri sıcak tutmak için dönem şartında düşünülmüş kalorifer peteği içindeki mikrodalga benzeri bir yapı, köşkün bahçesi gibi birçok detay barındırmaktadır. Ayrıca köşkün hemen yanında gümüş işçiliği yapan ve tesbih, yüzük, kolye gibi gümüş eşyaları satan Tuğana Berk Kuyumculuk'un yeri vardır buraya da gümüş severler uğrayabilir.

Akif Usta Bıçakçılık

Akif Usta Bıçakçılık

Atatürk Köşkünden çıkıp Trabzon sahil şeridi boyunca yolumuza devam ederiz; Değirmendere, Trabzon Uluslararası Havalimanı, Trabzon Cevahir AVM, Yomra, Yanbolu Çayı, Karadere Çayı, Arsin, Araklı, Küçükdere Çayı lokasyonlarından geçer ve Sürmene ilçesine ulaşırız. Sürmene ilçesi bildiğiniz gibi bıçakları ile meşhurdur ve zamanında saldırı bıçağı olarak tasarlandığı için günümüzde yapımı yasaklanmıştır. Sürmene'de sadece mutfak, kasap bıçağı olarak kullanılmak üzere bıçaklar tasarlanmaktadır. Bıçağın yapım aşamasında Yunus Yağı kullanılıp dövülerek yapılan bir bıçak olduğu için maliyetli bir işlemden geçmektedir. Sürmene bıçaklarının ömürlük garantileri olup asla bulaşık makinesinde yıkamayınız çünkü bıçağın ömrünü ve keskinliğini azaltmış olursunuz. Sürmene'ye yolunuz düşerse yol üzerindeki Akif Usta Bıçakçılık tesisine uğrayabilirsiniz. Burada birçok Sürmene bıçak çeşidini görebilir ve satın alabilirsiniz.

Karadeniz Sürmene Bıçak ve Dem Çay

Sürmene ziyaretinden sonra Trabzon'un Of ilçesine geliriz ve merkezde bulunan Çataklı Çayı'na paralel merkeze doğru geçerek öğle yemeği için esnaf lokantası ve pideleri muhteşem bir yer olan Öz Nizam Usta'da öğle yemeği yeriz. Karadeniz pidesi cidden İstanbul'daki klasik pidelerden farklı olup özellikle kullanılan tereyağı ve ekmeğinin pişirilme biçimi bakımından çok farklıdır. İstanbul'da satılan ve adına Karadeniz Pidesi denilen pidelerin gerçek Karadeniz'de yediğiniz pideler ile alakası bile yoktur. Bir sonraki durağımız başka bir çay fabrikası olan Dem Çay olup yol boyunca Öz Çay, Bölümlü Çay gibi birçok yerel çay fabrikası göreceksiniz. Çayın yapılışı, toplanışı, kurutuluşu ve paketleme haline gelişini bu fabrikada gördüm. Çay toplama işlemi yerdeki bodur ağaç gibi olan ve uçlarındaki filizleri büyüyüp yaprak şeklini alınca çay toplama makası ile toplanır. Karadeniz'de bu işlemi yapan çay bahçelerinde birçok bayana rastlayabilirsiniz. Hatta bazı bölgelerde çayların sevkiyatı gecikirse diye beton delikli evlerde bekletirler ve bu sayede çay kurumaz ve hava alır. Dem Çay'dan birinci kalite Mayıs çayı ve Beyaz Çay aldım. Of Diyarından Köy Çayı ürünleri Mayıs hasatı çayı olup bunu almanızı tavsiye edebilirim. Aynı zamanda Aromalı Beyaz Çay'da aldım fakat 24 Gramı 80 TL olan üründen de anlaşılacağı gibi beyaz çay pahalı bir üründür. Aynı beyaz çayın başka muadili ise Tirebolu 42 Beyaz Çay olup bu ürünü de inceleyebilirsiniz.

Trabzon Uzungöl

Bir sonraki durağımız ise Uzungöl olup Trabzon ilinin Çaykara ilçesine bağlı turistik bir lokasyondur. Özellikle son zamanlarda Arapların çok uğrak yeri olmuştur. Bölgede Arapça tabelalar çokça olup fiyatlar da paralel şekilde uçmuştur diyebilirim. Uzungöl, Solaklı vadisi içerisinde bir göl olup etrafında Uzungöl Camii, Uzungöl Tabiat Parkı, Cerrahpaşa İskelesi, Restoranlar, Apart Oteller ve daha ilerisinde Karester ve diğer yaylaların olduğu şelale, göl ve doğa manzarası bakımından harika bir bölgedir. Buraya gelip birkaç gün kalmanızı önerebilirim. Hava genelde kapalı olduğu için benim Uzungöl ziyaretimde yağmur vardı ve bölgede eğer yağmurluğunuz veya şemsiyeniz yoksa yağmurdan korunmak için Panço satın alabilirsiniz. Uzungöl'e gittiğinizde manzarayı daha iyi fotoğraflamak için yayan çıkabileceğiniz tahta merdiven bir patika vardır. Uzungöl balkonundan manzarayı daha iyi fotoğraflayabilirsiniz. Of ilçesi Trabzon'un Rize tarafındaki sınır ilçesi olup Ardeşen üzerinden Ayder Yaylasına doğru yola çıkarız.

Rize il sınırına İyidere ilçesinden girerek devam ediyoruz. Ayder Yaylası ve Fırtına Vadisine giderken Pileki Mağarası, Derepazarı, Kalkandere ve Rize Merkez, Güneysu, Çayeli, Pazar yerlerini geçerek Ardeşen ilçesinde bulunan Fırtına Deresi boyunca uzanan Fırtına Vadisinden giriş yaparız. Ayder Yaylasına giderken yola birçok Restoran, Otel, Apart Otel, Rafting, Zipline, Taş Köprüler ile karşılaşırsınız. Bunlardan bazıları; Yamaçdere Rafting, Doğa Rafting, Akasya Restoran, Osmanlı Restoran, Timisvat Osmanlı Taş Kemer Köprü, Oris Otel, Gresta Balık Restoran, Lazuri Zipline, Serinle Rafting, Ham Köprü, Kavak Köprü, Kale Hala Köprüsü, Bulut Şelalesi gibi yerler olup geceleyin Kalegon Butik Otel'den konakladık. Karadeniz'in yöresel yemekleri olan Alabalık, Karalahana Çorbası, Havuç Tarator, Kuymak (Mıhlama) olup Ayder'de bunları tadabilirsiniz.

Karadeniz Ayder Yaylası

Karadeniz Ayder Yaylası

Ayder Yaylasında genelde oteller butik otel tarzında olup dağ evi olarak geçmektedir ve iki yıldız standartlarında otellerdir. Bizim kaldığımız Kalegon Butik Otel bölgede beğenilen bir otel olup tek gece kalacaklara tavsiye edebilirim. Kaçkar Dağları eteğinde kalan yaylalardan en çok isim yapanı Ayder Yaylası olup Ayder yolu boyunca birçok restoran, cafe, market ve hediyelik eşya satan yerler bulabilirsiniz. Alkollü birkaç mekan olup gece hayatı bir Ege bölgesi gibi çok hareketli olmayan fakat doğa ve manzara için daha çok gelinen bir yayladır. Ayder yolu boyunca belediye tarafından yola ışıklandırma yapılmıştır. Bölgede Termal otelde vardır fakat ben gittiğimde yıkılıp yenisinin inşaa süreci devam etmekteydi. Ayder'i gece bir defa dolaşmanızı tavsiye edebilirim. Yayla deyince büyük yeşillik ve çimenlik bir alan aklınıza geliyorsa Ayder'in kırk yol önceki hali bu şekilde olup şimdilerde daha çok turistik bir lokasyona dönüşmüştür. Bölgede Palovit Yaylası, Aşağı Kavrun Yaylası, Avusor Yaylası gibi yaylalar olup buralarda minibüsler veya binek araçlar ile gidebilirsiniz. Bu yaylalar Kaçkar dağlarının eteklerinde olduğu için Rize'lilere aynı zamanda Kaçkar'ın Çocukları da denmektedir.

Karadeniz Turu 5. Gün (Ayder Yaylası Rize-Fırtına Vadisi-Mençuna Şelalesi) bir sonraki gün olan gezinin beşinci günü yazımı okuyarak tur hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Burak AVCI - Update: 26.08.2021

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Makaleye Yorum ve Sorularınızı Bırakabilirsiniz.